
Sütün yayıklanmasıyla elde edilen tereyağı çoğu yörelerde sütten yapılır. Trabzon tereyağını özel kılan ise; terayağının yoğurttan yapılıyor olmasıdır.
Sütten tereyağı elde etmek için önce sütün kremasını elde etmeniz gerekir. Elde edilen krema 12-15 derecede olgunlaşmaya bırakılır. Akabinde olgunlaşmış krema yayıkta yayılarak yağ ve ayran kısmı ayrıştırılır. 4-8 derece de bekletilen yağ paketlenebilir durumdadır.
Bozulmasını ve acılaşmasını önlemek için tereyağının; suyunu iyi ayarlamak gerekir. Aynı amaca uygun olarak %1,5-2 yi geçmemek koşuluyla saf kayatuzu da eklenebilir.
Kullanılan süt hayvanın ırk ve cinsine bağlı olmak üzere 5-10 kg sütten 1 kilogram tereyağı elde edilebilmektedir. A ve D vitaminlerince zengin tereyağının 100 gramında takriben 785 kilokalari enerji bulunur.
Geçmişte bilinenin aksine damar sertliğine sebep olmadığı bilimsel araştırmalarla desteklenmektedir.
Yine aynı tereyağı; bilhassa Güneydoğu Anadolu Bölgesi'nde hayvani yağlarla katıştırılarak sade yağ denilen ve kullanım alanının çok geniş olduğu bir çeşit oluşumuna katkı sağlamıştır.
Tereyağında oluşabilecek;
Acılık; kimyevi değişikliğe bağlıdır. Kullanılan sütün veya kremanın pastörizasyonu ile engellenebilir.
Peynir Tadı; bazı mikropların bileşimindeki etkenlerce parçalanmasıyla oluşur. Pastörizasyonla engellenebilir.
Maya Tadı; kullanılan mayalarca bu tad oluşabilir. Çaresi yine pastörizasyondur.
İç Yağ Tadı; ağır metaller (demir ve bakır) de saklanan ve ışığa maruz kalan yağlarda görülür.
Bunun önüne geçebilmek için kullanılacak kap toprak yada cam olmalıdır.